با توجه به شیوع بیماری های غیـر واگیر و همچنان رو به پیشرفت بودن این بیماری ها در جامعه، قطعا پیشگیــــری بر درمان مقدم بوده و آموزش، فرهنــــگ سازی و اصلاح سبــک زندگی، از جمله تحرک بدنی، تغذیه سالم و کنترل استرس از ارکان مهم پیشگیری از بیماری های غیر واگیر می باشد.

بیماری دیابت نیز، یک بیماری غیر واگیر و شایعترین بیماری ناشی از اختلال متابولیسم می باشد؛ بیماری دیابت نوعی اختلال در سوخت و ساز مواد قندی در بدن است، که این اختلال به دلیل عدم ترشح و یا ناکافی بودن انسولین ایجاد می شود و در نتیجه میزان قند خون بالا می رود.

روز جهانی دیابت در سال ۱۹۹۱ میلادی توسط سازمان بهداشت جهانی، در پاسخ به نگرانی ها و تهدید فزاینده بهداشتی ناشی از بیماری دیابت در تقویم جهانی ثبت شد.

همچنین موسسه" WDD " بزرگ ترین کمپین آگاهی از دیابت در جهان است که به بیش از ۱ میلیارد نفر در بیش از ۱۶۰ کشور جهان آموزش و اطلاع رسانی می کند؛ این کمپین توجه ها را به مسائلی جلب می کند که برای جهان دیابت از اهمیت بالایی برخوردار است و دیابت را در کانون توجه عمومی و سیاسی قرار می دهد.

هر ساله کمپین روز جهانی دیابت روی یک موضوع اختصاصی تمرکز می کند، و شعار امسال نیز با عنوان " با دیابت خوب زندگی کنیم " از 19 تا 25 آبان ماه تعیین شده است .  

لازم به توضیح است که از هر 10 نفر بزرگسال در سراسر جهان 1 نفر به بیماری دیابت مبتلا است که بیش از 90 درصد این افراد د گیر دیابت نوع 2 هستند؛ در بسیاری از موارد، دیابت نوع 2 و عوارض آن را می توان با اتخاذ و حفظ عادات سالم به تعویق انداخت یا از آن پیشگیری کرد؛ هنگامی که دیابت به موقع تشخیص و درمان نشود، می تواند منجر به عوارض جدی و بالقوه تهدید کننده زندگی شود.

کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 شامل یک رژیم غذایی متعادل و فعالیت بدنی منظم است؛ حفظ وزن سالم بسیار مهم است زیرا اضافه وزن و چاقی خطر ابتلا به دیابت را افزایش می دهد، حتی یک کاهش وزن کوچک می تواند تفاوت بزرگی ایجاد کند؛ غربالگری ها و معاینات منظم می تواند علائم اولیه را تشخیص دهد و به افراد کمک کند تا تغییرات لازم را برای به تاخیر انداختن یا جلوگیری از شروع دیابت نوع 2 انجام دهند.

با توجه به شیوع رو به گسترش و مزمن بودن بیماری دیابت و شیوع عوارض مرتبط با این بیماری، همچون بیماری قلبی عروقی و عوارض کلیوی و چشمی، کنترل قند خون می تواند منجر به کاهش چشمگیر بروز و پیشرفت عوارض گردد، بنابراین اصلاح سبک زندگی، پیگیری ها، مراقبت های دوره ای، شناسایی عوارض بیماری و  ارجاع بیماران به سطح 2 و کلینیک های دیابت، در کاهش عوارض بیماری در بیماران از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

دیابت احتمال بروز عوارض قلبی را دو برابر می کند، 25 درصد بیماران دیابتی مبتلا به زخم پا می شوند که یکی از شایع ترین علت های قطع عضو در بیماری دیابت است؛ همچنین شیوع عوارض چشمی در بیماران مبتلا به دیابت 35 درصد و شیوع نابینایی 2.5 درصد است، و بیش از 80 درصد مراحل پیشرفته بیماری های کلیوی به دلیل دیابت، پرفشاری خون یا ترکیبی از هر دو می باشد.

بنابراین با اصلاح سبک زندگی و همچنین با مراقبت و معاینات دوره ای، نسبت به پیشگیری و یا درمان زود هنگام بیماری دیابت اقدام کنیم.

«محبوبه دهقان» کارشناس پیشگیری از بیماری های غیر واگیر مرکز بهداشت شهدای انقلاب