برخی از ویتامین‌ها می توانند اثر داروها را کاهش یا افزایش دهند یا با غذاها تداخل داشته باشند؛ لازم است بدانیم استفاده بیش از حد ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند اثرات جانبی منفی داشته باشد.

طبق تحقیقات مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، بیش از 40 درصد افراد هر روز نوعی مکمل مصرف می‌کنند. اما تحقیقات نشان می‌دهند که مکمل‌ها در بیشتر موارد ضروری نیستند.

اگر چه بیشتر افراد قادر به دریافت مقدار کافی ویتامین‌ها و مواد معدنی از رژیم غذایی خود هستند، اما گروه‌هایی مانند زنان باردار وجود دارند که ممکن است به مکمل نیاز داشته باشند؛ همچنین گیاهخواران ممکن است در مورد مواد مغذی مانند B12 کمبود داشته باشند.

برخی از ویتامین‌ها می توانند اثر داروها را کاهش یا افزایش دهند یا با غذاها تداخل داشته باشند؛ لازم است بدانیم استفاده بیش از حد ویتامین‌ها و مواد معدنی می‌تواند اثرات جانبی منفی داشته باشد.

برای این که ویتامین‌های بدنتان را به حد کافی تامین کنید باید روزانه 5 نوبت سبزی و میوه بخورید ولی معمولا کسی با مصرف این مقدار سبزی و میوه به حد بالای ویتامین‌ها در بدن نمی‌رسد بنابراین عوارض ناخوشایند مصرف بیش از حد ویتامین‌ها وقتی ظاهر می‌شود که شما به جای سبزیجات و میوه‌ها، سراغ مصرف خودسرانه ویتامین‌های داروخانه‌ای و خارج از مواد غذایی می‌روید.

ویتامین A جزء ویتامین‌هایی است که از بدن دفع نمی‌شوند. مصرف بیش از نیاز این ویتامین سبب سردرد، زخم شدن دهان، گیجی، حالت تهوع و استفراغ، ریزش موها، عادت ماهیانه‌های نامنظم و دردناک در خانم‌ها، درد استخوان‌ها و مفاصل و لکه‌های زرد رنگ روی پوست می‌شود.

مواد غذایی مانند هویج، تخم‌مرغ، جگر، سبزی‌ها، شیر و کلم بروکلی از جمله مواد غذایی سرشار از ویتامین A هستند.

ویتامین D اگر بیش از حد نیاز مصرف شود تاثیری برعکس دارد و باعث بیماری به نام استخوان شکننده می‌شود و از جوش خوردن استخوان‌ها جلوگیری می‌کند. او می‌افزاید: مصرف زیاد این مکمل همچنین باعث تداخل در عملکرد عضلات و بیماری‌های قلب عروقی می‌شود؛ همچنین ویتامین D در مواد غذایی همچون زرده تخم‌مرغ و شیر یافت می‌شود.

گرچه برخی ویتامین‌ها مانند ویتامین E هنوز عوارض شناخته شده‌ای ندارند، اما این دلیل نمی‌شود که خطری نداشته باشند، بلکه هنوز عوارض آنها در بدن به شکل کامل شناخته نشده است و به هر حال مصرف زیاد آنها مضر است.

مصرف بیش از حد نیاز ویتامین K نیز سبب بروز بیماری زردی در کودکان شیرخوار می‌شود؛ این ویتامین در مواد غذایی همچون سبزیجات و میوه‌هایی که رنگ سبز دارند و جگر نیز وجود دارد.

از خانواده ویتامین‌های گروه  B می توان به  ویتامین‌های B1، B2، B3 ، B5 ، B6و B12 اشاره کرد. B1 در غلات، B2 در اسفناج، قارچ، جگر و شیر، B5  و B12 نیز در غذاهای حیوانی و حبوبات موجود است.

ویتامین B6نیز در اسفناج، موز و کلم بروکلی وجود دارد و مصرف زیاد و غیرطبیعی آن ممکن است به اختلال در راه رفتن و بیماری‌های عصبی همچون خواب رفتن دور دهان و دست‌ها بی انجامد، و این در حالی است که همین ویتامین برای رفع چنین عوارضی در بیماران به کار می‌رود، اما مصرف بیش از حد اندازه‌اش نتیجه عکس دارد.

ویتامین B3 نیز در بدن سبب کاهش چربی می‌شود، اما به دلیل عوارض آن بایستی در رده‌های آخر روش‌های کاهش چربی قرار گیرد. مصرف بیش از حد نیاز این ویتامین سبب زردی، اختلالات کبدی، اسهال، بالا رفتن قند، ضایعات پوستی، انقباضات روده‌ای، گر گرفتگی، بالا رفتن اسید اوریک و حتی بیماری‌های قلبی می‌شود. ویتامین B3 در قارچ، مرغ و بادام زمینی به فراوانی دیده می‌شود.

مصرف بی رویه اسید فولیک نیز، موجب ایجاد تشنج می شود. مصرف خودسرانه این مکمل باعث می‌شود علائم ظاهری نوع دیگری از کم‌خونی در بدن بیمار ناپدید شود در حالی که کم‌خونی واقعی در بدن باقی‌مانده است و این وضعیت ممکن است پزشک معالج را به اشتباه بیندازد.

دکتر "فاطمه جسمانی" مسوول امور دارویی مرکز بهداشت شهدای انقلاب