کودکانی که خواهر و برادر ندارند و تنها فرزند پدر و مادر خود هستند، ممکن است تحت تأثیر تک فرزندی دچار مشکلات رفتاری و اخلاقی شوند؛ منزوی شدن، انزوا طلبی، افسردگی، اضطراب و استرس و بلوغ جنسی زودرس از جمله مواردی هستند که کودک تحت تأثیر تک فرزندی قرار گیرد و این مسائل می‌توانند بر روی زندگی آینده او اثرگذار باشند، که در این مقاله به 10 مورد از معایب تک فرزندی اشاره می کنیم:

1 - کودکان تک فرزند به دلیل نداشتن خواهر و برادر، روحیه رقابت طلبی که لازمه و اساس موفقیت فرد در زندگی است را ندارند و معمولاً این ویژگی به طور مطلوب در آن‌ها شکل نمی‌گیرد.

2 - با توجه ‌به اینکه تک فرزند‌ها نسبت به دیگر کودکان که دارای خواهر و برادر هستند، از طرف پدر و مادر خود معمولاً تحت توجه بیشتری قرار دارند، و ممکن است به افرادی خودخواه تبدیل شوند که همه چیز را برای خود می‌خواهند.

3 - کودکان تک فرزند نمی‌تواند رابطه درست و مناسبی با دیگران داشته باشند و در تعاملات اجتماعی ممکن است ضعیف به نظر برسند؛ برای برقراری ارتباط با هم سن و سال‌هایشان دچار مشکل می‌شوند و نمی‌توانند ارتباطی موفق و مؤثر با آن‌ها داشته باشند.

4 -  تک فرزند‌ها به دلیل اینکه همواره مرکز توجه اطرافیان خود به‌ ویژه والدینشان قرار دارند، در آینده برای رسیدن به موقعیت‌های اجتماعی، شغلی، عشق معمولاً تلاش زیادی نمی‌کنند و ممکن است در زندگی شخصی خود با شکست و ناکامی‌های زیادی روبه‌رو شوند که این آسیب می‌تواند تحت تأثیر تک فرزندی برای فرد به وجود آید.

5 - کودکان تک فرزند به دلیل اینکه بیشتر وقت خود را در خانه و تنها سپری می‌کنند، می‌توانند به افرادی لوس، مغرور و گوشه‌گیر تبدیل شوند.

6 - بچه‌هایی که تک فرزند هستند به دلیل اینکه خواهر و برادری ندارند که با آن‌ها حس رقابت را تجربه کنند، معمولاً از حس بازی کردن یا دعوا کردن با کودکان دیگر بی‌بهره هستند و این مسأله باعث می‌شود که در محیط بیرون از خانه دوستان کمتری داشته باشند.

7 - با توجه ‌به اینکه تک فرزند‌ها معمولاً نسبت به چند فرزند‌ها از طرف والدینشان حمایت بیشتری را دریافت می‌کنند، این امر باعث می‌شود تا آن‌ها در برابر مشکلات متعدد تحمل پایینی داشته باشند و نتوانند مفهوم صبر و حوصله را به‌خوبی درک کنند.

8 - بچه‌هایی که تنها فرزند خانواده هستند و خواهر و برادری ندارند، چون همیشه از پدر و مادر خود در تمام کار‌ها و رفتار‌هایشان الگوبرداری و تقلید می‌کنند، معمولاً افرادی پرتوقع، کمال‌گرا و غیرقابل‌انعطاف هستند که فرصت کافی برای درک مفهوم همدلی کردن و از خود گذشتن به‌خاطر دیگران را نداشته‌اند.

9 - با توجه‌به اینکه تک فرزند‌ها زودتر از دیگر هم سن و سال‌های خود که چند فرزند هستند، وارد دنیای بزرگسالی می‌شوند، اغلب اوقات نمی‌توانند تجربه رفتار‌هایی را که گروه سنی آن‌ها به طور طبیعی از خود نشان می‌دهند، تجربه کنند و معمولاً رفتار‌هایی که از آن‌ها سر می‌زند، بسیار شبیه به رفتار بزرگ‌تر‌ها است.

10 - کودکان تک فرزند به دلیل اینکه خواهر و برادری در زندگی شخصی خود نداشته‌اند که حامی آن‌ها باشد، از بزرگ‌ترین سرمایه حمایتی در روز‌های سخت و دشوار آینده محروم و بی‌بهره هستند.

آزاده رضایی – کارشناس سلامت خانواده و جمعیت مرکز بهداشت شهدای انقلاب