سالهاست که تعداد والدین تک فرزند رو به افزایش است. این پدیده به دلایل مختلف از جمله دشوار بودن تامین هزینه های خانواده های پرجمعیت، کنترل راحت تر تربیت یک فرزند، تصور آرامش بیشتر، افزایش آمار طلاق و نرسیدن زندگی مشترک به تولد فرزند دوم و … است.

والدین نظرات متفاوتی در مورد دشوارتر بودن تک فرزندی یا چند فرزندی دارند. البته در این زمینه باورهایی نیز وجود دارد؛ از جمله اینکه تربیت و رسیدگی به چند فرزند بسیار مشکل تراست؛ همچنین برخی مشکلات موجود در خانواده های چند فرزندی، در خانواده تک فرزند وجود ندارد، برای مثال می توان به مواردی مثل اختلافات خواهر و برادرها، هزینه های بیشتر  زندگی، زمان مورد نیاز بیشتر برای هدایت و راهنمایی فرزندان و … اشاره کرد.

اما از سوی دیگر والدین تک فرزند مشکلات مختص خود را دارند؛ آنها فقط یک فرصت غیر قابل تکرار برای تربیت فرزند خود دارند و احساس می کنند باید حداکثر تلاش خود را برای دوری جستن از هر اشتباه جبران ناپذیر به کار گیرند و فشار روانی بیشتری را متحمل می شوند؛ همچنین والدین، نسبت به تک فرزند خود به شدت احساس وابستگی می کنند و در برخورد با او حساس تر می شوند و دوری از فرزند برایشان دشوارتر است. این مسئله می تواند استقلال یافتن فرزند را به خطر اندازد.

نکته جالب توجه این است که همه تک فرزندان نیز مثل هم تربیت نمی شوند و شخصیت های متفاوتی پیدا می کنند؛ درست است که همه ی آنها تجربه های مشابهی دارند، اما نحوه ی برخورد و مدیریت والدین عامل بسیار مهمی در شکل گیری شخصیت کودک دارد، بنابراین می توان با یادگیری روش های مناسب فرزندپروری از بروز بسیاری از مشکلات خانواده ها، چه تک فرزند و چه چند فرزند پیشگیری کرد.

تک فرزندها، خواهر یا برادری ندارند تا با او رقابت کنند، بازی‌ها یا دعواهای کودکانه با همشیر را تجربه نمی‌کنند، یادگیری مهارت‌های کنار آمدن با احساس حسادت اهمیت ویژه ای دارد. نداشتن چنین تجربه‌هایی باعث می‌شود فرصت کمتری برای پرورش توانایی‌های کنترل و مدیریت در کارهای خود را داشته باشند؛ از طرفی داشتن روحیه رقابت برای برخورد با مسائل اجتماعی در آینده الزامی است. داشتن خواهر و برادر به درک مفهوم رقابت و پافشاری برای رسیدن به هدف به کودکان کمک می‌کند.

معمولا تک فرزند‌ها حمایت بیش تری از طرف والدین خود دریافت می‌کنند که می‌تواند باعث شود تحمل کودک در برابر مشکلات پایین بیاید. این سبک فرزندپروری باعث می‌شود فردی آسیب پذیر و متکی به دیگران شود معمولا این افراد با ورود به جامعه از دیگران هم انتطار دارند که او را مورد حمایت قرار دهند. در واقع نوع تربیت خانواده می‌تواند منجر به پرورش یک شخصیت وابسته شود.

ندا محمدی - کارشناس سلامت روان مرکز بهداشت شهدای انقلاب

پایان خبر

محمد امین افتخاری – مسوول  روابط عمومی مرکز بهداشت شهدای انقلاب