اضطراب یکی از احساسات ناخوشایند و نامطلوب است که همه افراد، حتی کودکان، ممکن است آن را تجربه کنند. این احساس معمولا همراه با علائم جسمی و ذهنی است، اما بسیاری از کودکان نمی‌توانند این علائم را به‌درستی تشخیص دهند یا احساسات خود را بیان کنند. بنابراین، اولین و مهم‌ترین گام در مدیریت اضطراب کودکان، آشنایی آن‌ها با نشانه‌های اضطراب است.

علائم اضطراب در کودکان

نشانه‌های جسمی: لرزش دست و بدن، لرزش صدا، حالت تهوع یا استفراغ، دل‌درد، سردرد، دل‌پیچه، سردی دست و پا، قرمز شدن صورت، بی‌قراری و مشکل در خواب.

نشانه‌های ذهنی و فکری: عصبانیت و تحریک‌پذیری، افکار منفی، کاهش تمرکز، فراموشکاری و حساسیت زیاد.

دلایل اضطراب در کودکان

علت بروز اضطراب می‌تواند ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی باشد. برخی کودکان به‌طور ذاتی اضطراب بیشتری دارند و سازگاری کمتری با شرایط جدید نشان می‌دهند، در حالی که برخی دیگر به دلیل محیط زندگی یا رویدادهای استرس‌زا دچار اضطراب می‌شوند.

مهم‌ترین دلایل محیطی عبارت‌اند از:

والدین مضطرب و شیوه‌های تربیتی نادرست: اضطراب والدین به فرزندان منتقل می‌شود. همچنین، حمایت بیش‌ازحد والدین می‌تواند اضطراب کودک را تشدید کند.

رویدادهای استرس‌زا: تغییر مداوم خانه یا مدرسه، مشاجره والدین، مرگ عزیزان، بیماری جدی یا تصادف، امتحانات و فشار تحصیلی، قلدری همسالان، یا تجربه‌های آسیب‌زا مانند سوءاستفاده جسمی و جنسی.

کمال‌گرایی: برخی کودکان به دلیل انتظارات بالای خانواده یا جامعه، خود را ملزم به انجام کامل کارها می‌دانند و در صورت شکست دچار اضطراب و افسردگی می‌شوند.

احساس ناامنی: نیاز اساسی کودکان امنیت است. بی‌توجهی یا توجه افراطی به نیازهای آن‌ها می‌تواند احساس ناامنی ایجاد کرده و اضطراب را افزایش دهد. (پایان بخش اول)

«ندا محمدی» کارشناس واحد سلامت روان مرکز بهداشت شهدای انقلاب شیراز