امروزه غذاهای سرخ شده و سوخاری به دلیل طعم لذیذ آن و مدت زمان کوتاهی که برای آماده سازیشان نیاز است و همچتین به علت تغییری که در فرهنگ غذایی و ذائقه‌ها ایجاد شده، به جزء اصلی برنامه غذایی جامعه تبدیل شده است. فست فودها عموما پرکالری، سرشار از مواد افزودنی، قند، سدیم و چربی بالا هستند که مشکلاتی مانند چاقی، اختلال در عملکرد کلیه‌ها، افزایش خطر دیابت، مشکلات گوارشی، قلبی عروقی و کبد چرب ایجاد می‌کند و مصرف بیش از حد آنها ممکن است باعث بروز انواع سرطان شود.

 یکی از مهمترین عوارض مصرف مداوم این نوع غذاها، افزایش وزن و چاقی است. به طور معمول این غذاها حاوی کالری زیاد، چربی‌های ناسالم و قندهای اضافی هستند.

دومین مشکلی که مصرف بالای سوخاری‌ها و غذاهای سرخ شده ایجاد می‌کند، مشکلات قلبی-عروقی است؛ به هر حال غذاهای سرخ شده و سوخاری اغلب در چربی‌ها و روغن‌های ناسالم مثل روغن‌های هیدروژنه که حاوی چربی ترانس هستند سرخ می شوند که مصرف این چربی‌ها با افزایش خطرات قلبی و عروقی همراه هستند.

اغلب غذاهای سرخ شده به دلیل غوطه ور شدن در روغن حاوی چربی زیاد می‌تواند منجر به مشکلات گوارشی مثل نفخ و سوء هاضمه شوند؛ همچنین به دلیل محتوای چربی بالای این غذاها روند هضم کند شده که می تواند روند ابتلا به ریفلاکس اسیدی را افزایش دهد.

مشکل دیگری که مصرف بیش از حد اینگونه غذاهای آماده ایجاد می کند، افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ است؛ در واقع چربی‌های ناسالم و پرکالری غذاهای سوخاری می‌توانند مقاومت به انسولین را در بدن افزایش دهند، که این افزایش مقاومت به انسولین می‌تواند به تدریج به افزایش سطح قند خون و طبیعتا دیابت منجر شود.

 همچنین مصرف غذاهای سرخ شده، می‌تواند منجر به فشار خون بالا شود، به دلیل اینکه به غذاهای سرخ شده چاشنی و نمک‌هایی اضافه می‌شود که دارای سدیم بالایی هستند و رژیم غذایی که حاوی سدیم ‌است، می‌تواند تعادل مایعات را در بدن مختل کرده، باعث انقباض عروق خونی و نهایتا افزایش فشار خون شود.

مصرف فست فودها افزایش خطر ابتلا به سرطان‌ها را نیز افزایش می دهد؛ هر چه فرایند سرخ کردن طولانی‌تر و دما و حرارت بالاتر باشد، سطح  مواد سرطانزا هم در این غذاها افزایش پیدا می‌کند.

غذاهای سرخ شده و سوخاری ارزش غذایی پایینی دارند، به دلیل اینکه در طول فرایند پختن و سرخ کردن، اغلب مواد طبیعی غذاها از بین می‌رود، و حرارت زیاد و مدت زمان طولانی سرخ کردن می‌تواند منجر به از بین رفتن ویتامین‌ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌های موجود در غذای اولیه باشند.

بنابراین برای داشتن یک سبک زندگی سالم قاعدتا محدود کردن غذاهای سرخ شده، انتخاب غذاهای سالم‌تر و روش طبخ مناسب مثل آبپز کردن ،بخارپز و تفت دادن ضروری است.

 توصیه می‌شود غذاهای سوخاری و فست فودهای سرخ شده در صورت لزوم در منزل تهیه شده و روغنی که استفاده می‌شود، بیش از حد نباشد. همچنین از روغن‌های سالم که مخصوص سرخ کردن هستند، استفاده شود. این غذاها را در دما و حرارت بالا و بیش از حد سرخ نکنیم.

اعظم زمانی- کارشناس واحد بهبود تغذیه مرکز بهداشت شهدای انقلاب