مهم ترین وعده ی غذایی در طول روز، صبحانه است که برای همه افراد به ویژه کودکان و نوجوانان در سنین رشد بسیار ضروری می باشد؛ خوردن یک صبحانه کامل و سالم سبب کاهش احتمال چاقی و اضافه وزن در کودکان، بهبودی در خلق و خو و رفتارها و حتی افزایش میزان تمرکز و توجه می شود، بنابراین لازم است کودکان را به خوردن همیشگی صبحانه عادت بدهید تا در بزرگسالی به بیماری های حاد مثل دیابت، بیماری قلبی و ... دچار نشوند.

 بعد از حدود 10 الی 12 ساعت خوابیدن و غذا نخوردن، میزان انرژی ذخیره شده در بدن کودکان به حداقل می رسد و مغز آنها نیاز به انرژی کافی دارد، بنابراین آنها پس از خواب لازم است که صبحانه ای که ترکیبی از کربوهیدرات، پروتئین، فیبر، کلسیم و کمی چربی های سالم باشد، مصرف کنند تا با انرژی بیشتری روز خود را شروع کنند.

 غالبا راضی کردن کودکان به خوردن صبحانه قبل از رفتن به مدرسه برای والدین دردسر بزرگی است و اکثر کودکان در این مورد سرسختی و مقاومت از خود نشان می‌دهند، و این در حالی است که حذف این وعده غذایی باعث بروز علائم چاقی در کودکان می‌شود.

 همچنین بررسی‌ها حاکی از آن است که کودکان در سنین مدرسه در صورتیکه از مصرف وعده غذایی صبحانه امتناع کنند، بیشتر احتمال دارد در طول روز به خوراکی های با ارزش غذایی کم روی بیاورند و این می تواند بر شاخص توده بدنی آنان تاثیر منفی بگذارد.

کودکانی که هنگام صبح و پیش از رفتن به مدرسه صبحانه می‌خورند، نسبت به آنهایی که اولین وعده غذایی روز را حذف می‌کنند شاخص توده بدنی پایین‌تری دارند؛ صبحانه صرف نظر از سن افراد همچون کلید روشن کننده متابولیسم بدن عمل می‌کند و به سوخت و ساز کالری در طول روز کمک می‌کند.

همچنین مصرف صبحانه، با افزایش قدرت حافظه و تمرکز، کاهش سطح کلسترول بد خون و کاهش احتمال ابتلا به دیابت و بیماری قلبی مرتبط است؛ حذف وعده غذایی صبحانه همواره به افزایش وزن منجر نمی شود، اما عدم مصرف صبحانه می تواند به پرخوری در وعده های غذایی بعدی و در نهایت افزایش وزن منجر شود.

حذف اولین وعده غذایی باعث می‌شود که خیلی زود احساس خستگی و کج‌ خلقی کنید؛ نخوردن صبحانه خطر ابتلا به  کاهش قند خون را افزایش می‌دهد. علائم جسمی دیگر شامل لرزش، ضعف، سرگیجه، سردرد، احساس سوزن سوزن شدن دست و پا و تند شدن ضربان قلب است.

کودکانی که صبحانه نمی‌‌خورند به میزان کافی عناصر ضروری مانند آهن، کلسیم، منیزیم و پروتئین را دریافت نمی‌کنند، لذا در طول روز احساس خستگی بیش‌تری کرده و نمی‌‌توانند به درستی تمرکز داشته باشند و بهره هوشی پایین‌‌تری دارند.

صبحانه باید حاوی گروه های مختلفی از مواد غذایی همچون لبنیات، انواع میوه ها، مغزها، نان و غلات، تخم مرغ و … باشد، و مادران نیز بایستی به منظور تهیه یک صبحانه کامل و مناسب، از تمامی این مواد استفاده کنند.

 لقمه های غذایی سالم همچون نان و پنیر و گردو و یا خیار و گوجه، نان و تخم مرغ، ساندویچ مرغ و انواع کوکو، خوراک عدسی یا آش صبحانه، غلات صبحانه بدون شکر همراه شیر و میوه ، شیربرنج و .... از صبحانه های مناسب جهت کودکان و نوجوانان می باشد؛ همچنین شیر و آب میوه طبیعی نیز به عنوان نوشیدنی های سالم در صبحانه می توان استفاده شود.

اعظم زمانی - کارشناس ارشد تغذیه و رژیم درمانی - واحد بهبود تغذیه جامعه مرکز بهداشت شهدای انقلاب